5.Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Mustafa Kemal’in Kağnısı Metni Etkinlik Cevapları

5.Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Mustafa Kemal’in Kağnısı Metni Etkinlik Cevapları

1.ETKİNLİK

a) Şiirde geçen aşağıdaki sözcükleri sözlük sırasına göre diziniz. Öğrendiğiniz yeni kelimeleri sözlük defterinize ekleyiniz.

1. acı
2. al
3. asker
4. elma
5. gece
6. kağnı
7. nazar
8. ses
9. ün
10. yaşlı

b) Yukarıdaki sözcüklerden iki tanesini seçerek cümle içinde kullanınız.

NAZAR: Annem yeni doğan kardeşime nazar boncuğu taktı.
ASKER: Askerlerimiz vatanımızı canları pahasına koruyor.

2.ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle cevaplayınız.

1. Elif’in geceleyin kağnısıyla yolda olmasının sebebi nedir?
Cepheye mermi taşıdığı için yoldadır.

2. Şiirde Elif’in hangi özelliklerinden bahsedilmektedir?
Kanı başında iri ve güçlü olmasından, yanaklarının elma gibi kırmızı, gözlerinin üzüm gibi kara olmasından, ellerinin kınalı olmasından bahsediliyor.

3. Elif, niçin Kocabaş’ın ölmesinden korkmaktadır?
Birlikte olduğu gruptan arkada kalmaktan, cepheye mermi taşıyamamaktan korkuyor.

4. Kocabaş, niçin ölmüş olabilir?
Kocabaş, çok yaşlı ve zayıf olduğundan yorgunluğa dayanamamıştır.

5. Kocabaş öldükten sonra, Elif cephaneyi yetiştirmek için nasıl bir çözüm buluyor? Siz, Elif’in bu davranışını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kağnı arabasını kendisi çekiyor. Vatan sevgisi çok üstün olan bir Türk kadını olduğundan böyle yüce bir davranışta bulunuyor.

6. Elif’in kağnıya “Mustafa Kemal’in Kağnısı” adını vermesinin sebebi ne olabilir?
Cepheye mermi taşıdığı ve Mustafa Kemal’de ordunun komutanı olduğu için bu adı vermiş olabilir.

7. Elif’in yerinde olsaydınız cephaneyi yetiştirmek için nasıl bir yol izlerdiniz?
Ben de Elif gibi kağnıyı çekerek, gerekirse sırtlanarak mermiyi cepheye yetiştirmeye çalışırdım.

8. Millî Mücadele’nin kadın kahramanları ile Elif’in ortak özellikleri nelerdir?
Vatan sevgisini her şeyden üstün tutmuşlardır. Her türlü zorluğa rağmen, canla başla büyük fedakarlıklarla milli mücadeleye destek olmuşlardır.

3.ETKİNLİK

a) ‘‘Mustafa Kemal’in Kağnısı’’ şiirinde geçen aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını karşılarına yazınız.

kara -> siyah
uzak -> ırak
yas -> matem
çabuk -> hızlı
ün -> şan
asker -> er
yaşlı -> ihtiyar
ulu -> yüce
güçlü -> kuvvetli
yürek -> kalp
evvel -> geçmiş
yel -> rüzgar
b) Siz de eş anlamlı kelimelere örnekler veriniz.
ajan -> casus
sıra -> dizi
hekim -> doktor
tabiat -> doğa
hediye -> armağan
sınav -> imtihan
hatıra -> anı
öğrenci -> talebe
hasret -> özlem
hasım -> düşman
cevap -> yanıt
öykü -> hikaye
misafir -> konuk

4.ETKİNLİK

a) Yukarıdaki tabloda neler görüyorsunuz?
Cepheye, mermi, erzak taşıyan kadınlar, çocuklar görüyorum.

b)“Türkiye Cumhuriyeti’nin esas düşüncesi, kadınları değil, erkekleri dahi savaş meydanına götürmemektir. Fakat Türk ulusunun yüksek varlığına, hangi taraftan olursa olsun, ilişildiği zaman, işte o zaman Türk kadınları Türk erkeklerinin bulunduğu yerde hazır ve uyanık ve etkin olacaklardır…” Mustafa Kemal ATATÜRK

Atatürk’ün yukarıdaki sözü ile “Mermi Taşıyan Kadınlar” tablosu arasında nasıl bir ilişki vardır?
Türk kadınları, vatanı kurtarmak için yağmur, çamur, kar, kış demeden ellerinden gelen tüm fedakarlığı yapmaktadırlar.

c) Yukarıdaki tablodan ve “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirinden hareketle Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında kadınlarımızın rolünü açıklayınız.
Türk kadınları Kurtuluş Savaşı sırasında, cepheye mermi, yiyecek taşıyarak, kazak, çorap örerek, yaralıların ilaçları, bakımları ile ilgilenerek, yeri geldiğinde savaşarak destek olmuşlardır.

5.ETKİNLİK

Öğretmeninizin seçeceği bir arkadaşınız tahtaya çıkıp “Mustafa Kemal’in Kağnısı” şiirindeki Elif’in yerine geçecektir. Sizler de arkadaşınıza Elif’in hayatı ile ilgili sorular sorarak ondan cevap isteyiniz.

6.ETKİNLİK

a) Kocabaş’ın öldüğünü gören Elif’in yüz ifadesi aşağıdakilerden hangisi ile uyumludur? İşaretleyiniz.

 

 

 

 

b) Yüz ifademizin duygularımıza göre şekillenmesi konuşmamızı nasıl etkiler? Açıklayınız.

Duygularımızı karşımızdakine daha etkili aktarabiliriz. Karşımızdakinin dikkatini daha fazla çekeriz.

7.ETKİNLİK

a) Aşağıda Ayşe ve Zeynep’in kelime dağarcıkları verilmiştir. Verilen kelime dağarcıklarından hareketle Ayşe ve Zeynep’in oluşturabilecekleri kurallı cümleleri boşluklara yazınız.

 

 

 

 

 

b) Hangisinin cümlesi daha açıklayıcı olmuştur? Niçin?
Zeynep’in kelime dağarcığı geniş olduğundan daha açıklayıcı bir cümle kurmuştur.

c) Kelime dağarcığımızı zenginleştirmek için neler yapabiliriz?
Kelime dağarcığımızı geliştirmek için bol bol kitap okumalıyız. Okuduğumuz kitaplardaki anlamını bilmediğimiz kelimeleri sözlükten araştırarak anlamlarını öğrenebiliriz. Günlük hayatımızda yerine göre bu kelimeleri kullanarak zihnimizde kalıcı olmasını sağlayabiliriz.

8.ETKİNLİK

a) Aşağıdaki cümlelerde uygun yerlere virgül koyunuz.

– Samsun, Amasya, Erzurum, Sivas Millî Mücadele’de ön plana çıkan şehirlerimizdendir.
– Mustafa Kemal, 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi, halk onu sevinç gösterileri ile karşıladı.
– Evet, yurdumuzu korumak için her türlü fedakârlığı yapmalıyız.
– Son düşman askeri ülkemizi terk edene kadar mücadeleye devam edeceğiz, dedi.
– Çalışmak, çalışmak, çalışmak! İhtiyacımız olan tek şey çok çalışmaktır.

b) Virgülün kullanımına örnek iki cümle yazınız.

Yaşlı adam, başını önüne eğdi.
Annem pazardan elma,armut, muz aldı.

9.ETKİNLİK

Elif kağnıyı çekmek için Kocabaş’ın yerine geçtikten sonra neler yaşanmış olabilir? Hikâye şeklinde yazınız.

Elif kağnıyı çekmek için Kocabaş’ın yerine geçtikten sonra büyük bir azim ve fedakarlıkla cepheye kadar gitmeyi başarmıştır. Omuzları, beli, ayakları ağrısa da görevini yerine getirmenin huzuru yorgunluğunu almıştır. Elif’in bu hareketi tüm askerler ve halk tarafından takdir edilmiştir. Cephede de hastaların tedavisine yardım etmiş, yaralılara yemek yedirmiş, ilaçlarını vermiştir. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasının ardından Mustafa Kemal tarafından şeref madalyası ile onurlandırılmıştır.