5. Sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Çocukluk Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları

5. sınıf MEB Yayınları Türkçe Ders Kitabı Çocukluk Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları

1.ETKİNLİK

a) Aşağıdaki dizelerde yer alan altı çizili sözcüklerin metinde hangi anlamda kullanıldığını işaretleyiniz.
– “Affan Dede’ye para saydım,
– Sattı bana çocukluğumu.”

saymak

(   ) Bir şeyin kaç tane olduğunu anlamak için bunları birer birer elden veya gözden geçirmek,
sayısını bulmak.
(   ) Değeri, üstünlüğü, yaşlılığı, yararlılığı dolayısıyla bir kimseye değer vermek, hürmet etmek.
(   ) Sayıları arka arkaya söylemek.
(X) Ödemek.

satmak

(X) Bir değer karşılığında bir malı alıcıya vermek.
(   ) Bir yolunu bularak birinden ayrılmak.
(   ) Kendinde olmayan bir şeyi var gibi göstermek, taslamak.
(   ) Bir kimsenin, kendini veya başkasını olduğundan daha önemli, yetkili ve değerli göstermesi.

b) “Saymak” ve “satmak” sözcükleri metinde gerçek anlamda mı mecaz anlamda mı kullanılmıştır? Açıklayınız. “Saymak” ve “satmak” sözcükleri metinde mecaz anlamda kullanılmıştır. Aklımıza gelen ilk anlamlarını yitirerek yeni anlamlar kazanmışlardır.

c) “Saymak” ve “satmak” sözcüklerinin gerçek ve mecaz anlamlarıyla birer cümle yazınız.

Gerçek

saymak → Cebimdeki parayı saydığımda 30 TL olduğunu gördüm.

satmak → Babam arabamızı sattı.

Mecaz

saymak → Büyüklerimizi saymak bizim görevimizdir.

satmak → Arkadaşımı satıp sinemaya gittim.

2.ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları şiirden hareketle yanıtlayınız.
1. Şair, çocukluğuna nasıl kavuşmuştur?
Affan dedeye para vererek çocukluğuna kavuşmuştur.
2. Şairin zihnindeki çocuklukta neler vardır?
Bahar havası, bahçede şırıl şırıl havuz,bulutlardan yüce uçurtma, zıpzıplar, çember,horoz şekeri
3. Sizce şair çocukluğunu niçin arıyor olabilir?
Hiç bir sorumluluğun olmadığı, huzurlu zamanlar olduğu için.
4. Şiirin ana duygusu nedir?
Çocukluğa duyulan özlem.
5. Hayatınızda geri gelmesini istediğiniz bir zaman var mı? Anlatınız.
Üçüncü sınıfta bulunduğumuz mahalleden taşındık. Bu nedenle okulumu değiştirmek zorunda kaldım. Eski arkadaşlarımla geçirdiğim zamanlara dönmeyi çok isterdim.

3.ETKİNLİK
Cahit Sıtkı TARANCI’ya okuduğunuz metnin içeriğinden hareketle üç soru sorunuz.

1.Neden çocukluğunuza dönmek istiyorsunuz?
2.Çocukken büyümek ister miydiniz?
3.Çocuklarınız var mı?

4.ETKİNLİK
a) Aşağıdaki metni okuyunuz.

Saçı sakalı beyazlamış, gözlüklü ve leylek gagasına benzeyen burnu olan Affan Efendi, dinine çok bağlı bir Mevlevi dervişidir. Üsküdar Selimiye’deki evinin altında çeşitli baharatlar ve oyuncaklar sattığı bir dükkânı vardır. Dükkânında taş bebek, kurşun asker gibi suret namına bir şey satmaz, sadece çok yaygın olduğu için Karagöz sureti bulundurur, bunda da dinî anlamda herhangi bir sakınca görmezdi. Keyfine çok düşkün biri olan Affan Efendi’nin dükkânı akşamları sohbete, kahve içmeye gelen memurlarla dolar; bu hâliyle dükkân bir kahvehaneye dönüşürdü.
Affan Efendi’nin mahallede çok itibarı vardı ama bu itibar yeni kuşak çocukların ondan oyuncak alması yönünde olumlu bir etki yapmıyordu. Oyuncaklarının az ve zamanın çocuklarına hitap etmeyecek basitlikte olması işlerinin iyiden iyiye bozulmasına neden olmuştu. Ligor adlı başka bir oyuncakçı ve aktarın piyasaya iyice hâkim olduğunu fark eden Affan Dede, dükkânda kalan artık renkleri de iyice solmuş oyuncakları bir çuvala doldurarak, mahallenin fakir çocuklarının sünnetinin yapıldığı törende çocuklara dağıtır. Atlı tramvaylar, piyanolarla oynayan çocuklar bu bedava oyuncaklarla ilgilenmezler bile… İlkyaz Dergisi Öykü Özel Sayısı

b) Yukarıdaki metinde yer alan sorun nedir? Anlatınız.
Affan Dede’nin sattığı eski tür oyuncaklar şimdiki zamanın çocuklarının ilgisini çekmemektedir.

c) Öğretmeninizin yönlendirmesiyle dört gruba ayrılınız. Aşağıdaki soruları gruplar arasında paylaştırınız. Ardından grup sözcüsü seçerek soru ile ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

1. Çocuklar Affan Dede’nin oyuncaklarını neden beğenmiyorlar?Önceden beğenilen oyuncakların bir zaman sonra beğenilmemesinde neler etkili olabilir?
Affan Dede’nin sattığı oyuncaklar gelişen teknolojiye uygun ve yeterli sayıda olmadığından çocuklar beğenmiyor. Çocuklar gelişen teknoloji ile birlikte farklı türde, özellikte oyuncaklara ilgi duyarlar. 

2. Siz hangi oyuncaklarla oynamayı seversiniz? Neden?
En çok oynamayı tercih ettiğiniz oyuncaklara göre bu soruyu cevaplayabilirsiniz.

3. Sizin oynadığınız oyun ve oyuncaklarla eski oyun ve oyuncaklar arasında ne gibi farklılıklar olabilir?
Eski oyuncaklar genelde tahta ya metalden yapıyordu. Günümüzde plastik ya da daha özel maddeler kullanılıyor. Günümüzdeki oyuncaklar daha işlevsel ve farklı özellikte oluyor. (Artık arabadan, robota dönüşen oyuncaklar, uzaktan kumanda ile yürütülen ya da uçurulan oyuncaklar var.)

4. Sizce, Affan Dede yeni kuşak çocuklara oyuncak satabilmek için neler yapmalıdır?
Teknolojiye uygun, çocukların ilgisini çekecek özellikleri olan oyuncaklar satmalıdır.

5.ETKİNLİK
“Çocukluk” konulu bir şiir ezberleyiniz. Öğretmeninizin belirlediği bir zamanda şiirinizi vurgu, durak ve tonlamaya dikkat ederek fon müziği eşliğinde okuyunuz. Gerektiğinde öğretmeninizden örnek bir okuma isteyebilirsiniz ya da farklı kaynaklardan şiirin okunuşunu dinleyebilirsiniz.
……………..

6. ETKİNLİK Aşağıdaki sözcüklerden hareketle bir şiir yazınız. Şiirinize bir başlık koyunuz.
……………..

7. ETKİNLİK Aşağıdaki bölüme sevdiğiniz bir oyunu ya da oyuncağı tanıtan bir yazı yazınız. Ardından tanıttığınız oyunu ya da oyuncağı anlatan bir resim çiziniz.

Bu etkinliği kendiniz cevaplayabilirsiniz.